Nhờ sự đồng hành của chính quyền và các chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế, anh Lò Văn Chương ở thôn Cửa Cải, xã Mường Vi (Bát Xát - Lào Cai) mạnh dạn chuyển từ chăn nuôi nhỏ lẻ sang đầu tư bài bản. Từ nuôi 1-2 con, anh đã nâng đàn ngựa lên gần 20 con, mang lại thu nhập gần 100 triệu đồng/năm.
Anh Lò Văn Chương chăm sóc đàn ngựa trong khu vực chuồng trại
Phát huy nghề truyền thống
Những triền đồi thoai thoải ở Mường Vi là nơi lý tưởng để chăn thả ngựa. Với đồng bào dân tộc thiểu số nơi đây, ngựa không chỉ là phương tiện di chuyển mà còn gắn bó mật thiết với đời sống, từ việc thồ hàng hóa đến phục vụ lễ hội. Tuy nhiên, thay vì nuôi nhỏ lẻ như bao hộ khác, anh Lò Văn Chương quyết định đầu tư bài bản, mở rộng quy mô chăn nuôi dựa trên kinh nghiệm lâu năm của mình và sự hỗ trợ từ cán bộ khuyến nông.
Anh Chương chia sẻ: “Trước đây, tôi chỉ nuôi vài con để thồ hàng lên chợ huyện. Nhưng tôi nhận thấy, nhu cầu thị trường rất lớn, thương lái thường xuyên tìm mua ngựa với giá cao. Vậy tại sao mình không nuôi số lượng lớn hơn để phát triển kinh tế?”.
Ba năm trước, khi quyết định mở rộng mô hình, anh Chương mạnh dạn vay 100 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) để mua 3 con ngựa mẹ giống tốt, kết hợp với 3 con ngựa sẵn có. Đây là bước đi mạo hiểm, bởi nuôi ngựa số lượng lớn đòi hỏi vốn lớn, bãi thả rộng và kỹ thuật chăm sóc bài bản. Tuy nhiên, với sự am hiểu về đặc tính loài ngựa, anh tin tưởng vào lựa chọn của mình.
Anh nhận ra rằng, nếu tận dụng tốt điều kiện tự nhiên và áp dụng đúng kỹ thuật, chăn nuôi ngựa có thể trở thành hướng phát triển kinh tế bền vững. So với trâu, bò, ngựa thích nghi tốt hơn với địa hình đồi núi, ít mắc bệnh nếu được chăm sóc đúng cách. Thức ăn chủ yếu của ngựa là cỏ tự nhiên, rơm khô và ngô xay nhỏ, những nguồn thực phẩm gia đình anh có thể tự cung cấp, giúp giảm đáng kể chi phí. Hiện tại, đàn ngựa của gia đình anh tăng lên 19 con, tỷ lệ sinh sản cao, phát triển tốt. Nhờ đó, gia đình anh trở thành một trong những hộ chăn nuôi ngựa lớn ở địa phương.
Ổn định sinh kế
Nhờ chăn nuôi ngựa, cuộc sống gia đình anh Chương có sự thay đổi rõ rệt. Trước đây, nguồn thu chủ yếu dựa vào nương rẫy, thu nhập bấp bênh. Nay, mỗi năm, anh có thể xuất chuồng 2-3 con ngựa thịt, thu về gần 100 triệu đồng. Những con ngựa giống đẹp có thể bán với giá cao hơn, 25-30 triệu đồng/con. Ngoài ra, anh còn cho thuê ngựa thồ vào mùa thu hoạch nông sản, tăng thêm nguồn thu đáng kể.
Để đảm bảo đàn ngựa phát triển tốt, anh Chương không ngừng học hỏi kỹ thuật chăn nuôi. Anh chủ động trồng cỏ voi, dự trữ rơm và bổ sung dinh dưỡng hợp lý, đặc biệt vào mùa đông. Ngoài ra, anh thực hiện tiêm phòng định kỳ theo hướng dẫn của cán bộ thú y để phòng bệnh cho đàn ngựa. Một trong những yếu tố quan trọng giúp đàn ngựa khỏe mạnh là khâu chọn giống. Anh chỉ giữ lại những con đực khỏe, ngoại hình đẹp để làm giống, đồng thời kiểm soát việc giao phối để tránh cận huyết. Nhờ vậy, ngựa con sinh ra luôn đảm bảo chất lượng, dễ bán.
Nhận thấy hiệu quả của mô hình này, chính quyền địa phương tích cực khuyến khích anh Chương mở rộng quy mô chăn nuôi. Ngoài nguồn vốn vay ưu đãi từ NHCSXH, xã Mường Vi còn tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật, giúp nông dân nắm vững kiến thức và nâng cao hiệu quả sản xuất. Trước đây, bà con chỉ nuôi ngựa nhỏ lẻ, nhưng nay đã quan tâm nhiều hơn đến chăn nuôi theo hướng hàng hóa. Nhiều người tìm đến anh Chương để học hỏi kinh nghiệm, tìm hiểu kỹ thuật chọn giống và chăm sóc ngựa.
Nhìn đàn ngựa thong thả gặm cỏ trên sườn đồi, anh Chương không giấu được niềm tự hào. Anh mong rằng, thời gian tới, chính quyền tiếp tục có thêm chính sách hỗ trợ về vốn và kỹ thuật, giúp bà con có điều kiện mở rộng quy mô chăn nuôi, phát triển kinh tế bền vững.