Bác Hồ thăm nông dân đang gặt lúa trên cánh đồng xã Hùng Sơn, huyện Đại Từ, Thái Nguyên, năm 1954. Ảnh: Tư liệu

Giai cấp nông dân - trụ cột lịch sử của cách mạng Việt Nam

Gắn bó với đất đai, chiếm hơn 80% dân số vào đầu thế kỷ XX, và là nguồn cung cấp chủ lực cho đất nước - nông dân Việt Nam đã đóng vai trò trung tâm trong các cuộc vận động cách mạng do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo.

Từ phong trào Xô viết Nghệ - Tĩnh (1930-1931), nơi nông dân cùng công nhân vùng lên phá bỏ bộ máy thống trị tay sai, lập nên các "chính quyền Xô viết", cho đến cao trào Cách mạng Tháng Tám 1945, lực lượng nông dân luôn ở tuyến đầu. Sách Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định: “Không có sự vùng dậy mạnh mẽ của nông dân, cách mạng tháng Tám khó giành được thắng lợi trọn vẹn”.

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1946-1954), hàng triệu nông dân miền Bắc đã tham gia quân đội, dân công hỏa tuyến. Riêng chiến dịch Điện Biên Phủ, hơn 26 vạn dân công chủ yếu là nông dân đã vận chuyển gần 25.000 tấn lương thực, 10.000 tấn đạn dược góp phần làm nên chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”

Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954–1975) một lần nữa chứng kiến tinh thần yêu nước, bất khuất của người nông dân. Theo thống kê, hơn 70% lực lượng vũ trang nhân dân là con em nông dân. Không chỉ trực tiếp cầm súng, họ còn là hậu phương vững chắc, nuôi giấu cán bộ, giữ vững thế trận lòng dân; giữ đất giữ làng, hoạt động trong các lực lượng vũ trang và là nòng cốt của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam.

Sau năm 1975, đất nước bước vào thời kỳ khôi phục và phát triển kinh tế trong hoàn cảnh chiến tranh tàn phá, bị cấm vận kinh tế, thiên tai liên tiếp. Nông dân tiếp tục gánh vác sứ mệnh “nuôi cả nước, nuôi quân đánh giặc”” trong điều kiện thiếu thốn trăm bề.

Với hơn 90% dân số ở nông thôn, công cuộc xây dựng hợp tác xã, cải tạo xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc và tổ chức lại sản xuất ở miền Nam - giai đoạn này, dựa phần lớn vào sự tham gia của nông dân.

Mặc dù, mô hình HTX tập trung gặp nhiều bất cập, song nông dân vẫn bền bỉ bám ruộng, bảo vệ thành quả cách mạng, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự nông thôn. Đây cũng là thời điểm Hội Nông dân xây dựng tổ chức, phát triển hội viên, nỗ lực mở mang các điều kiện vật chất, tinh thần hỗ trợ nông dân, góp phần nâng cao vai trò đại diện quyền và lợi ích chính đáng cho các giai tầng nông dân.

Đại hội VI của Đảng năm 1986 mở ra thời kỳ đổi mới toàn diện - nông dân là chủ thể phát triển kinh tế nông thôn; trong đó, khoán sản phẩm đến hộ nông dân (khoán 10) đã giải phóng sức sản xuất nông nghiệp.

Chính giai cấp nông dân là người đầu tiên mạnh dạn đổi mới, đổi mới tư duy sản xuất nông nghiệp. Và thành công của nông nghiệp đã làm cánh kéo về giá trị và tinh thần, góp phần đưa Việt Nam thoát khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội kéo dài. Cũng từ đây, “Hạt gạo làng ta vươn ra thế giới” viết nên kỳ tích nông nghiệp và xuất khẩu nông sản trong top đầu của thế giới.

Hội Nông dân Việt Nam – tổ chức chính trị - xã hội vững mạnh của giai cấp nông dân

Được thành lập ngày 14/10/1930 với tên gọi Tổng Hội Nông dân Đông Dương, Hội Nông dân Việt Nam là tổ chức chính trị - xã hội của giai cấp nông dân do Đảng lãnh đạo. Đến nay, Hội có hệ thống từ Trung ương đến cấp xã, với trên 10,2 triệu hội viên là lực lượng nòng cốt trong xây dựng nông thôn mới, phát triển nông nghiệp bền vững, bảo vệ tài nguyên môi trường, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của nông dân.

Hội tổ chức các phong trào thi đua yêu nước thiết thực như “Nông dân sản xuất kinh doanh giỏi”; “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới”; “Nông dân tham gia bảo đảm quốc phòng an ninh”; “Nông dân với chuyển đổi số”. 

Ngoài ra, Hội còn đẩy mạnh tham gia giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, chính sách “tam nông”; phối hợp với các bộ, ngành để tín chấp hơn 80.000 tỷ đồng vốn vay qua Ngân hàng Chính sách xã hội giúp nông dân phát triển kinh tế.

Với phong trào “Nông dân thi đua sản xuất kinh doanh giỏi” đã thu hút trên 6 triệu hộ tham gia mỗi năm. Hội Nông dân các cấp đã phối hợp tổ chức hàng trăm nghìn lớp tập huấn kỹ thuật, chuyển giao khoa học công nghệ, tư vấn pháp luật, xây dựng hàng chục nghìn mô hình kinh tế nông nghiệp, nông thôn có hiệu quả cao; nỗ lực dẫn dắt dắt nông dân đi từ thắng lợi mùa vụ đến thắng lợi hợp đồng.

Đồng thời, giữ vững vai trò trung tâm và nòng cốt trong xây dựng nông thôn mới. Cuộc cách mạng ấy, không thể tách rời công sức tự nguyện, tự quản và hiến đất, góp tiền, góp công của hàng triệu hộ hội viên nông dân cả nước

Từ lịch sử oanh liệt của các cuộc kháng chiến, đến công cuộc đổi mới và hội nhập - giai cấp nông dân luôn là lực lượng chính trị - xã hội quan trọng; là thành tố vững bền trong khối liên minh Công – Nông – Trí góp phần quyết định sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước.

Hội Nông dân Việt Nam được tôi luyện, trưởng thành cùng đất nước, là chỗ dựa vững chắc của giai cấp nông dân, là một phần máu thịt của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Và không ngừng nghỉ trong đổi mới sáng tạo, xây dựng một nền nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh, phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, công bằng và hiện đại.

“Nông dân không chỉ là lực lượng sản xuất mà còn là chủ thể văn hóa, là lực lượng giữ gìn ổn định chính trị - xã hội ở cơ sở, là một trụ cột không thể thiếu trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc.” (Trích phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị tổng kết 15 năm thực hiện NQ 26 về nông nghiệp, nông dân, nông thôn)