Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh dành sự quan tâm và tình cảm đặc biệt đối với TP. Hải Phòng. Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Người luôn dõi theo từng diễn biến của phong trào cách mạng tại Hải Phòng và trực tiếp 9 lần về thăm, làm việc với Đảng bộ và Nhân dân thành phố.
Sự quan tâm chân tình, cùng những lời chỉ bảo của Bác Hồ đã trở thành kim chỉ nam trên mỗi chặng đường phát triển của thành phố “Trung dũng - Quyết thắng” - Thành phố Anh hùng.
Khắc ghi lời dạy của Bác, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân TP. Hải Phòng đã vượt mọi khó khăn, xây dựng và phát triển Hải Phòng trở thành “thành phố gương mẫu của cả nước”.
Chín lần in dấu chân Bác
Đúng 16 giờ ngày 20/10/1946, chiến hạm Đuy mông Đuyếcvin đưa Chủ tịch Hồ Chí Minh cập bến Ngự, cảng Hải Phòng. Con tàu rú một hồi còi dài, làm rung động trái tim hàng vạn người đến đón Bác chiều thu hôm đó. Bác xuất hiện trên boong tàu với bộ kaki bạc trắng.
Chủ tịch Hồ Chí Minh trên boong tầu Đuy mông Đuyếcvin khi tàu vào cảng Hải Phòng ngày 20/10/1946 (Ảnh tư liệu)
Đồng bào Hải Phòng, Kiến An đứng chật bến cảng hò reo, hô vang khẩu hiệu: “Hồ Chủ tịch muôn năm!”. Còi tại Nhà hát thành phố dõng dạc cất lên báo tin vui Bác đã về, đặt chân lên đất Cảng. Bác dự lễ chào cờ và duyệt đội danh dự Việt - Pháp (Đội danh dự của Quân đội nhân dân Việt Nam và lục quân, hải quân Pháp). Phần nghi lễ xong, Bác quay lại bến Ngự cảm ơn các đoàn đại biểu Nhân dân, nhận hoa của Nhân dân thành phố và ôm hôn hai em thiếu nhi chạy tới đón Bác. Tiếng hò reo vang động các đường phố khi xe Bác đi qua. Nhiều người trào nước mắt khi nhìn thấy Bác vẫn mạnh khỏe sau chuyến đi dài.
Ngày hôm sau, Bác dự mít tinh do Ủy ban hành chính thành phố tổ chức tại vườn hoa bên sông Lấp (khu vực Trung tâm Triển lãm và Mỹ thuật hiện nay). Bác nói về tình cảm đồng bào đối với Bác và của Bác đối với đồng bào trong những ngày Người thăm nước Pháp để tìm phương sách giữ nước: “Trong 4 tháng 20 ngày, đồng bào nhớ tôi và tôi cũng trong 4 tháng 20 ngày tôi nhớ đồng bào”. Bác kết thúc buổi nói chuyện bằng một câu đầy ý nghĩa: “Bây giờ nắng, đồng bào vì đợi tôi đã lâu, khát nước, xin đồng bào trở về gắng sức làm việc cho nước vững vàng”.
Sau buổi nói chuyện với Nhân dân Hải Phòng, Bác về Hà Nội bằng chuyến xe lửa đặc biệt. Hàng vạn quần chúng trên dọc tuyến đường sắt lưu luyến tạm biệt Bác. Trước khi rời Hải Phòng, Người viết: “Khuyên đồng bào miền bể thực hành đời sống mới, ra sức kiến thiết”.
Sau đó, trong giai đoạn từ tháng 6/1955 đến tháng 1/1963, Bác có thêm 8 lần về thăm, làm việc với Nhà máy Xi măng Hải Phòng; Quân y viện 7 (nay là Quân y viện 203); đảo Cát Bà; Nhà máy cơ khí Duyên Hải; Bệnh viện Hữu nghị Việt - Tiệp; Trường học sinh miền Nam số 4…
Trong mỗi lần về thăm, làm việc tại thành phố, Bác đều dành thời gian để tiếp xúc, tìm hiểu, trò chuyện với nhiều tầng lớp Nhân dân cũng như có nhiều cuộc làm việc, chỉ đạo công tác của Đảng bộ, chính quyền, các đoàn thể của thành phố.
Qua 9 lần Bác về thăm Hải Phòng, ở mỗi thời điểm, Người đều có nhận định và đánh giá nhất quán về vị trí, tiềm năng, khí chất đất và người Hải Phòng, về một thành phố gương mẫu không chỉ trong quá khứ mà còn gương mẫu ở trong mọi giai đoạn lịch sử.
Sau này, dù không có điều kiện trực tiếp về thăm Hải Phòng, Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn thường xuyên gửi thư, điện thăm hỏi, khen ngợi cán bộ, Nhân dân và bộ đội Hải Phòng chiến đấu dũng cảm với quân xâm lược, giành nhiều thắng lợi vẻ vang.
Diện mạo mới
Gần 80 năm sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh từ Pháp trở về nước qua bến Ngự, lần đầu tiên Người đến thăm Hải Phòng (1946), những nơi từng in dấu chân Bác ngày ấy giờ đây đã khoác lên mình diện mạo mới, “thay da đổi thịt” từng ngày cùng với sự phát triển của thành phố.
Đảng bộ, chính quyền, quân và dân thành phố luôn thực hiện theo đúng đường lối, quan điểm của Đảng và lời căn dặn của Bác. Hải Phòng kiên cường vượt qua khó khăn, không ngừng đổi mới, sáng tạo phương thức lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành. Khơi dậy tiềm năng, lợi thế, thu hút nguồn lực tập trung phát triển thành phố từ một đô thị công nghiệp và cảng biển truyền thống, Hải Phòng đã vươn lên trở thành một trong những trung tâm kinh tế lớn của Việt Nam, là cực tăng trưởng trọng điểm khu vực phía Bắc.
Kinh tế thành phố duy trì tốc độ tăng trưởng cao, quy mô nền kinh tế thường xuyên duy trì vị trí thứ hai Vùng đồng bằng sông Hồng, sau Hà Nội. Đặc biệt trong 10 năm trở lại đây, quy mô GRDP năm 2024 gấp 6,32 lần năm 2010, Hải Phòng là địa phương duy nhất duy trì tăng trưởng ở mức 2 con số trong 10 năm liên tiếp. Thu nhập bình quân năm 2024 đạt 9.486 USD/người, gấp hơn 20 lần so với năm 2003.
Trong 3 năm liên tiếp (2022 - 2024), thu ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố vượt mốc 100.000 tỷ đồng. 4 năm liên tiếp (2021 - 2024), Hải Phòng nằm trong top 5 thành phố dẫn đầu về thu hút vốn đầu tư nước ngoài…
Năng suất lao động tăng trưởng cao, theo giá hiện hành, năm 2020 đạt trên 250 triệu/lao động, bằng 2,12 lần năm 2015 và 2,05 lần bình quân chung cả nước (124,4 triệu đồng).
Ngành Nông nghiệp Hải Phòng đã có những bước chuyển mình vượt bậc và duy trì vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Năng suất lúa hiện đạt trung bình gần 6,5 tấn/ha, cao thứ 2 vùng Đồng bằng sông Hồng, sản lượng lúa đạt khoảng 350.000 - 400.000 tấn/năm, không chỉ đáp ứng đủ lương thực cho Nhân dân thành phố mà còn đóng góp phục vụ xuất khẩu.
Năm 2024, mặc dù chịu thiệt hại nặng của cơn bão số 3, song giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản thành phố đạt hơn 15.000 tỷ đồng. Toàn ngành thực hiện chuyển dịch cơ cấu sản xuất, đổi mới quy trình, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, chuyển đổi số vào sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm nông nghiệp, chú trọng phát triển sản xuất phù hợp với quy hoạch.
Đến nay, TP. Hải Phòng có 100% xã (77 xã) đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) nâng cao; 45/77 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; 5/6 huyện được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn huyện NTM, 2 huyện (An Lão, Tiên Lãng) vừa được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao.
Những thành quả trên là kết quả của chiến lược phát triển nhất quán, tầm nhìn xa, sự quyết liệt trong lãnh đạo, điều hành cùng với tinh thần đồng thuận, sáng tạo và không ngừng vươn lên của toàn thể Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân TP. Hải Phòng. Khẳng định tiềm năng, vị thế của Hải Phòng trong quá trình xây dựng và phát triển địa phương trở thành đô thị năng động, hiện đại, là cửa ngõ giao thương của Việt Nam với thế giới.
Trong những ngày tháng 5, kỷ niệm 135 năm Ngày sinh của Bác (19/5/1890-19/5/2025), nhớ về Bác và những tình cảm sâu đậm Bác dành cho Hải Phòng, Đảng bộ, quân và dân thành phố như được tiếp thêm động lực để phát huy bản lĩnh vững vàng, bản sắc văn hóa và truyền thống cách mạng, đoàn kết xây dựng Hải Phòng trở thành “thành phố gương mẫu của cả nước” như lời Bác căn dặn.